Bijen vormen een actueel onderwerp. En dan met name de sterfte onder bijenvolken die de laatste jaren dramatische vormen aanneemt. Michel Gastkemper schreef er de afgelopen dagen op zijn weblog al over, zie Docudrama en Oneindig.
Afgelopen week verscheen eindelijk de langverwachte heruitgave van de acht voordrachten die Rudolf Steiner najaar 1923 hield over de bijen voor de bouwvakkers die toen werkten aan het Goetheanum.
Nadat een mijnheer Müller een voordracht heeft gehouden over de bijenteelt maakt Rudolf Steiner in een reactie hierop de volgende inleidende opmerkingen:
“De zaak is deze – en de volgende keer zal ik daar mee verder gaan – dat men de honingwinning, al het werk, zelfs de werkprestatie van de werkbijen ontzaglijk kan opvoeren door de kunstmatige bijenteelt. Maar – en dat heeft meneer Müller ook al gemerkt – de zaak mag niet te rationeel en niet te zeer bedrijfsmatig worden aangepakt. Wij zullen de volgende keer wat dieper op de bijenteelt ingaan, en ontdekken dat datgene wat voor een korte tijd een buitengewoon gunstige maatregel is – dat wat er nú aan ten grondslag ligt – goed kan lijken, maar dat over een eeuw de hele bijenteelt verdwenen zal zijn als men uitsluitend kunstmatig geteelde bijen zou houden. Wij zullen eens nagaan waardoor dat, wat voor een korte periode buitengewoon gunstig werkt, zich zó kan ontwikkelen dat het in de loop der tijd ertoe leidt, dat de hele zaak toch afsterft. En wij zullen ook zien dat juist de bijenteelt buitengewoon interessant is, om alle geheimen van de natuur te leren kennen, en vooral hoe dat wat enerzijds heel vruchtbaar blijkt te zijn, anderzijds zelfs leidt tot het afsterven.
Zo kunnen de imkers wel erg verheugd zijn over de vlucht die de bijenteelt in korte tijd genomen heeft; maar deze vreugde zal geen honderd jaar duren.” Opmerkelijk!
De herziening van de vertaling en het nawoord zijn van Theo Georgiades (één van de intiatiefnemers van www.bdimkers.nl). In het nawoord is tevens een deel van een interview met Joseph Beuys over bijen opgenomen.
Rudolf Steiner: De bijen : Over het wezen van de bijen
Zeist : Christofoor, 2010. 197 p.
ISBN 978-90-6038-651-4
€ 19,90
Maart 2009 verscheen in kleine oplage een biografische schets van Rein van Mansvelt, samengesteld door zijn zoon Jan Diek, die daaraan in 2007 was begonnen, 33 jaar na Rein’s overlijden. Het boekje van zo’n kleine 100 pagina’s bevatte, naast een biografie, herinneringen van kinderen, vrienden en bekenden. Rein van Mansvelt was jarenlang arts in Rotterdam en, naast pionier van de antroposofische geneeskunde, ook actief betrokken bij vele aspecten van het antroposofische leven in Rotterdam en ver daarbuiten. Wegens aanhoudende navraag is eind 2009, opnieuw in beperkte oplage, een herdruk verschenen. Deze is verkrijgbaar bij ons, en vanaf komende week bij de Nieuwe Boekerij (030-6923250,